آدرس سایت به زبان پارسی:
http://www.turuz.com/farsi/default.aspx
هیئت متوسلین حضرت زهرا(س)بخش موران کانال تلگرام هیئت حضرت زهرا(س) https://t.me/moranzahra مطالب اخیر
آرشیو وبلاگ نویسندگان برچسبها
سه شنبه 23 آبان 1391
اوْخشاماتورکجه آغیت گؤرکسؤزو، ادبیات مرثیه ترکی، نوحه ترکی، متن نوحه های قدیمی ترکی، مرثیه ترکی، دانلود نوحه ترکی
موضوعات
نوع مطلب : دانلود نوحه ، برچسب ها : اوْخشاماتورکجه آغیت گؤرکسؤزو، ادبیات مرثیه ترکی، نوحه ترکی، متن نوحه های قدیمی ترکی، مرثیه ترکی، دانلود نوحه ترکی، لینک های مرتبط : هیئت متوسلین حضرت زهرا(س)در روستای پرمهر هیئت متوسلین حضرت زهرا(س) این هفته شب جمعه در مورخه ی 1391/8/17ساعت 9 شب در روستای پرمهر موران دایرمیباشد توسلات:.حضرت علی اصغر(ع) از عموم دوستداران اهل بیت در خواست میشود در این هفته خوانی شرکت نمایند (بخصوس اهالی روستای پرمهر وروستاهای همجوار ) آدرس:استان اردبیل.شهرستان گرمی.بخش موران.روستای پرمهر منزل آقای مرتضی علیمحمدی هیئت متوسلین حضرت زهرا(س)بخش موران نوع مطلب : برنامه های هیئت، برچسب ها : هیئت متوسلین حضرت زهرا(س)در روستای پرمهرموران، لینک های مرتبط : اوخشامالار و آغلاشمالار اوْخشاما(2) و در داغ برادر اوْخشامای زیر را سر میدهند: قارداشلار، آی قارداشلار یاغێش یاغار قار باشـلار باجـێـــلار غمــــلهنهنده گؤیــلۆن آلار قارداشــلار و زبانحال حال مادر فرزند مرده را این چنین داد می زنند: داغلار باشێ چمهنلر کهلیکلهر داغدا دنـلهر اوْغلـۇ اؤلـــهن آنانێـن اۆرهگـی تئز ورهملـهر
اۇلدۇز گؤیه دۆزۆلهر - علی خۇمار گؤزلهر سۆزۆلهر آهۇ ملهر، سس گلهر - بالا منیم قلبیم اۆزۆلهر – علی
من گۆل اکیب درمهدیم اوْغۇل دادێن بیلمهدیم های دۆشدۆ اوْخلانمێسان اوْخ یاروْوی -بالا- گؤرمهدیم ----[یاراوۇ]
باغلێ قالێب اللـهرین پارچالانێب حنجهرین گۆلمهدین بیر یول منه اوْخا گۆلهن – بالا- لبلهرین
غملهریمی سانارام زیلفلهریمی یوْنارام [یوْلارام] گهوارهوی ترپهدیب لایلای چالێب یانارام
آهو کیمی ملهرهم قان یاش گؤزه الهرهم سنی سالێب یادیمه –علی قۇنداق آچێب بلهرهم
عئشقون آتێب منظهره – علی بالا- آدۇن دۆشۆب دیللـهره قلبی یارالێ آنان – بالا قۇربان خۇمار گؤزلهره – بالا
آللاه اکبر دئییر علی: (سینه زنی متوقف می شود و مجلس اوج می گیرد. اوْخشاماهای بعدی جانسوزتر می شود)
آلنۇندا قارا تئلون – بالا گؤرمهدیم –آی- شیرین دیلون قالدێ سندهن یادێگار سینهمده –بالا- دێرناق یئرون
گۆندۆز گئجه – بالا- آغلارام بالا- اۆرهک باشێن داغلارم گلسوْن منیم سینهمه – بالا اوْخ یاروْوۇ باغلارام – بالا
سێنێب منیم شهپهریم قان اوْلۇب اشک-ی-تریم سۇ ایچمیشهم –بالا-سۆد گلیب الوْو وئرئی – بالا- دؤشلهریم
اینجیدیب عالهم منی درده سالێب غم منی بالا- دؤشۆمۆ سۆد آغرێدار گل سینهمه ام منی
باغچادا گۆل درمیشهم دیلبهره گؤندهرمیشهم بیر اوْلان آللاهیمه – بالا سنی قۇربان وئرمیشهم فرود از اوج: فلهک دانێب دۇزۇوۇ باتێرێب اۇلدۇزۇوۇ تارێ قبۇل ائلهسین منیم املیک قۇزۇمۇ
ظالێم گؤزۆ اوْیمادێ آنان سندهن دوْیمادێ آیاق دۆتۆب گزمهگه- علی فلهک سنی قوْیمادێ
آنان زیلفین هؤرمهییب سنسیز آغ گۆن گؤرمهییب هئچ قانادێ باغلێ قۇش - علی سن کیمی جان وئرمهییب – بالا
علی- چێرمادێن دوْرانۇوۇ آلدێ عطهش جانۇوۇ اوْخ وۇران صیادیدهن تاری آلار –بالا- قانۇوۇ چند اوْخشاما از روستای باغمعروف تبریز: داغلار دالی قرانلێخ سۇلار گلیر بۇلانلێخ گئجهلهریم اوْلدێ گۆندۆز گۆندۆزلهریم اوْلدێ قرانلێخ
کؤنهیین آبێ دهییر یوموشام آبی دهییر سنین او جوان ( مظلوم) جانین قره یئیب آبی دهییر
کؤنــهیین آغ ساخــلارام یـۇوارام آغ ساخـــــلارام بیرده قاپێمنان گیرسـهن سنی قوْناخ ساخــلارام اینک چندین اوْخشامای دیگر از تورک خلق ادبیاتی – یازان علیرضا صرافی آغاجدا خزهل آغلار دیبینده گؤزهل آغلار بئله اوْغلۇ اؤلهن آنا سرگردان گزهر آغلار
کوچه ده خوْنچا گئدهر ایچینده نیمچه گئدهر عالهمین گۆلۆ گئتسه بیزیمکی قوْنچا گئدهر
آغلایان باشدان آغلار کیپریکدهن ،قاشدان آغلار قارداشێ اؤلهن باجێ دۇروب،اوْباشدان آغلار
هر یئرده دومان گؤرسهم غوصصهیه یانان گؤرسهم اۆرهک یانار،آلێشار اۇجا بوْی جاوان گؤرسهم
قێزیل گۆل کوْلدا قالدێ درمهدیم کوْلدا قالدێ دۆشمهن ائوین یێخیلسێن گؤزلهریم یوْلدا قالدێ
گؤرۆنهن داغلار ایمیش اۆستۆنده باغلار ایمیش آنا بالادان آیرێ نه یامان آغلار ایمیش
گؤزۆم قالدێ یوْلۇندا قان دۇردو ساغ – سوْلۇندا بالا آنان اؤلهیدی یارا واردێر قوْلۇندا
آهۇلار تک ملهرهم اۆزه قان یاش الهرهم قانا باتمێش بلهگین گاه آچێب،گاه بلهرهم
هیجرینده آغلارام من عالهمی داغلارام من اوْتاغێوێن قاپێسێن هی آچێب،باغلارام من
بۆلبول گۆلشهنه گلدی نه گلدی ،منه گلدی منی گؤرهنلهر دئییر: اوْغۇلسۇز ننه گلدی
داغلار داغێمدێر منیم غم اوْیناغێمدێر منیم دیندیرمه قان آغلارام یامان چاغێمدێر منیم
کؤینهگیوی یۇمارام ایسلاتمارام،یۇمارام بوْش یئریوی گؤرهنده گؤزلهریمی یۇمارام
عزیزیم اۇلو داغلار چشمهلی، سۇلو داغلار بۇردا بیر ایگید اؤلۆب گؤی کیشنهر بۇلود آغلار
من اؤلدۆم آغلاماقدان باغا سۇ باغلاماقدان. باغدا یارپاق قالمادێ یاراما باغلاماقدان
اوْتای بۇتایا باخار آراسێندان چای آخار چێخسێن منیم گؤزلهریم سنسیز دونیایا باخار
آناسێ یانار آغلار حریفی قانار آغلار آنا دئییر گؤوهرچین تابۇتا قوْنار آغلار
بۇ داغدا اوْزان آغلار اوْد یانار ،قازان آغلار غۆربهت یئرده اؤلهنین قبرینی قازان آغلار
قاراباغ وطهنیمیز هئچ دۇرماز یاتانێمێز بیزیمکی قوْنچا گئدهر حاصیله یئتهنیمیز (آغ کؤینهک- 25/9/1387) نوع مطلب : اوخشامالار و آغلاشمالار، برچسب ها : اوخشامالار و آغلاشمالار، لینک های مرتبط : اوخشامالار و آغلاشمالار اوْخشاما(1) ادبیات مرثیه ای ترکی دارای سابقه تاریخی و وسعت و گسترش فراوان آن چنان در بین ترکان اهمیت یافته است که جز لاینفک زندگی آنان گشته است و به جرات می توان گفت که این شاخه از ادبیات مکتوب تنها شاخهای است که می توان نام ادبیات کاربردی و عام برای آن به کار برد. ادبیاتی که همه مردم ترک در سال حداقل 20 روزی به طور مستقیم با آن سروکار دارند و خیلی ها ابیاتی از آن را حفظ هستند. اما این شاخه مکتوب ادبیات ترکی نیز ریشه ای در ادبیات شفاهی مردم دارد که بهترین دلیل برای این امر "اوْخشاما" می باشد. در این مجال سعی خواهیم کرد نگاهی به اوْخشاماها داشته باشیم.
اوْخشاما به زبان آوردن خصوصیات خوب اخلاقی و رفتاری شخص درگذشته بر سر مزارش است [البته در مجلس عزاداری نیز بیان می شود] که با سبک و شیوه خاصی گفته میشود. اوْخشاما آنقدر جانسوز است که هرکس معنی آن را هم نفهمد به خاطر لحن خواندن اوخشاما تحت تأثیر قرار میگیرد.اوْخشاما فقط در قالب بایاتی که یک قالب خاص در شعر ترکی است گفته میشود. بایاتی قدیمیترین قالب شعر ترکی است. در حال حاضر بایاتیهای زیادی وجود دارد که شاعر هیچکدام از آنها مشخص نیست. بایاتی چهار مصرع دارد. هر مصرع هفت هجایی به دو قسمت 3 و 4 هجایی تقسیم میشود که در هر قسمت باید یک کلمه یا جمله کامل بیاید* اوْخشاماها را شاید بتوان همان آغێهای ترکی باستان دانست همان ها که در مرگ بزرگان و امیران و شاهزادگان ترک سروده می شد و نمونههایی از آندر مرگ الب ارتنکا یعنی افراسیاب شاهنامه سروده شده است (کاشغری 1985ـ1986 ج 3 ص 149 368 د.ا.ترک ج 4 ص 192 کوپریلی ص 47 بانارلی ج 1 ص 14). بندهایی از این مرثیه در دیوان لغات الترک (ج 1 ص 41 همو 1375ش ذیل «الب») نقل شده است: آلـپ ارتــونقـا اؤلــدو مــی ایسسیز آجی کالدی می اؤزلک اؤجـون آلــدی می ایمــدی یـۆرک ییـرتیـلیــر (آیا آلپ ارتونقا کشته شد؟ آیا فقط تلخی و ناکامی باقی ماند؟ آیا توانست انتقامش را بگیرد؟ حالا دیگر پاره پاره میشود) حالا شعر فوق را با نمونه زیر که الان رواج دارد مقایسه کنید: آغــلایان باشــدان آغــلار کیپریکدن، قاشدان آغـلار قارداشــی اؤلـهن باجـی دورار اوْبـاشــدان آغـــلار (گریه کننده یکسره میگرید او با مژهها و ابروانش میگرید خواهری که برادرش مرده است وقت سحر برمیخیزد و گریه میکند) اوْخشاماها نیز در محتوای خود دارای مضامین مختلفی می باشند از وصف سمبولیک گرفته تا اسم بردن واضح و بیان خوبی شخص مورد نظر که به نظر من هر چه به وصف فردی نزدیک می شویم اصطلاح اوْخشاتما مناسبتر است. اوْخشاماها در مجالس زنانه توسط زنی که آغلاشما را هدایت می کند بیان میشود و در مجالسی که نوحهخوان هست توسط وی بیان میشود در بیان و اجرای اوْخشاما ایفای همراه با سوز و گداز اوْخشاما که جز ذات آن است اهمیت فراوانی دارد و به همین خاطر هر کسی نمی تواند آنرا درست ادا کند. و درست به همین دلیل است که در بین مداحان بزرگ فقط چند نفری قادر به خواندن اوْخشاما می باشند. در خواندن اوْخشاما به دلیل اینکه اکثر مردم با شعر و محتوای آن آشنا هستند همخوانی نیز صورت می گیرد و به عبارتی نوعی "آغلاشما" هم هست. در آغلاشما هنگامی که زنان (بالاخص مادر و خواهران متوفی) برای فرد خاصی (معمولا" عزیزان و نزدیکان عزیز از دست رفته) گریه و شیون می کنندو در رثای او می سرایند و مجلس ترحیم را پرسوز و گداز می کند علاوه براوْخشاماهای مرسوم نوعی متن (نثر) نیز استفاده می کنند که بیشتر با کلمه لای-لای شروع می شود و دارای الفاظ و تعابیر بسیار پرسوز و گداز است ولی مثل اوْخشاما دارای وزن و فرم خاصی نیستند. و این نوع زمزمه کردن را در منطقه ما "آغلاشما" (همان اوْخشاتما که بیان شد) میگویند. (اوْ قادێن بالاسێنا آغلاشما دئییر آغلایێر) و این زمزمه در مجلس زنان معمولا" بین زنان به نوبت (مخصوصا" پیرزنان) تکرار می شود. و اهم گفتهها را می توان در عبارات زیر بیان کرد: با گفتن لای-لای و اسم بردن از متوفی (اگر با فرد نسبت داشته باشد از کلمه نسبت فامیلی استفاده می شود) شروع و با بر شمردن چند خصوصیت و ابراز دلسوزی از مرگ وی تمام میشود. و البته همان طور که گفتم این را نیز باید نوعی اوْخشاما به حساب آورد. (خانمی کهاوْخشاتما را تمام کرد به یکی دیگر می گویند: سن اوْخشا، و همانطور که گفتیم مخصوص مجلس زنان است، ولی گاها" در مجالس عزاداری نیز توسط مداحی با همراهی جمع بصورت تیکه های کوچکی اجرا می شود) برای مثال متن زیر در رثای فرزند توسط مادر داغداری بیان می شود: «یاندێم یاناسان ، اۇجا بوْی بالامێ دوْیۇنجا گؤرمهدیم ، آنان اؤلسۆن ، کاش قایێدێب من یئریوه اؤلهیدیم ، یارالێیام بالام هئی و ...» و یا قطعه زیر داغ دل مادری را در از دست دادن نوزاد عزیزش بیان می کند: «بئشیگین مرمر باشێ یاندێ اۆرهگیم باشێ» البته بعضی از این اوْخشاتماها به علت طبع شعری گویندهاش دارای وزن خاصی بوده و ماندگار گردیده است. که برای نمونه اوْخشاتماهای دختر علی اکبر سلطان (از قارا پاپاق های استر آباد)، بنام تئللی خانم که در مرگ پدرش در مجلس سوگواری بالبداهه سروده است (مئهران بهاری) هراتین قالاسێندا و نیز این ترجیع بند: دیزینهجک چکمهلی چنانچه در ترجیع بند بالا ملاحظه می شود در اوْخشاتما سعی در توصیف قد و قامت و اخلاق متوفی است. و به خاطر همین هم چنین وصفهای ماندگار نبوده مگر اینکه دارای خصوصیت خاصی باشد. در اوْخشاتمای معمولی علاوه بر آن حرف و سخنانی که فرد داغدار احساس درونی خود را نشان می دهد در هنگام ابراز نارحتی خود به خاطر از دست رفتن عزیزی شروع به توصیف اینکه او چه بلند قد بود و چه بازو و پنجه ای داشت می کند و البته که اغراق نیز در این گفته ها به چشم خواهد خورد. به اوْخشاتماها در دده قورقود کیتابی نیز برمی خوریم: وای آل دۇواغێم ییهسی وای آلنێم باشێم اۇمۇدۇ وای شاه ایگیدیم دوْیۇنجا اۆزۆنه باخمادێغێم خانێم ایگیت هارا گئتدین،منی یالقێز قوْیۇب؛ جانێم ایگیت گؤز آچێبان گؤردۆگۆم، کؤنۆل وئریب، سئودیگیم بیر یاسدێقدا باش قوْیدۇغۇم یوْلۇندا اؤلدۆگۆم،قۇربان اوْلدۇغۇم وای قازان خانێن ایناغێ، وای قالێن اوْغۇزۇن ایمرهنجیسی بئیرک اوْخشاماها گرچه در هر مراسم عزاداری بیان می شوند ولی به تناسب مجلس بیان می شوند و در مجالس عزاداری امام حسین (ع) نیز با توجه به موضوع مرثیه و اینکه برای کدامیک از دلاوران دشت بلا خوانده می شود به تناسب آن نیز اوْخشاما بیان می شود. که به ذوق و سلیقه مداح نیز بستگی دارد. اما چنانچه قبلا" گفته شد. هر مداحی نمی تواند اوْخشاما بخواند. و دوم اینکه اوْخشاما در اوج مرثیه بیان می شود و همراه با آغلاشما و همراهی مستمعین است. مثلا" اوْخشامای زیر از زبان حضرت ابوالفضل (ع) بیان می شود: بیلمهیهنلهر بیلدی گل غم اۆرهگیم بؤلدی گل پرچهمیوه صاحیب اوْل اباالفضلین اؤلدی گل (هرکس نمیدانست، خبردار شد غم، دلم را به دو نیم کرد پرچمت را بردار بیا که ابوالفضلت کشته شد) یا در بیان مصیبت حضرت زهرا (س) و مادر از بایاتی زیر استفاده می شود: باغدان باغا گلمیشم گۆل درماغا گلمیشم ایتیرمیـشــم آنامـــێ آختارماغا گلمیشــم! در فراق عزیز از دست رفته سروده میشود: کؤینهگین آغ ساخـــلارام یـۇیـــارام آغ ساخــــلارام بیرده منه قـوْناق گلسهن یۆز ایل قوْناق ساخــلارام
قیزیل گۆل اوْلمایایــدێ سارالێب سوْلمایایـدێ بیر آیرێلێـق بیر اؤلـــۆم هئچ بیری اوْلمایایــدێ ادامه مطلب در پست بعدی نوع مطلب : اوخشامالار و آغلاشمالار، برچسب ها : اوخشامالار و آغلاشمالار، لینک های مرتبط : بازخوانی چند نوحه مشهور ترکى * این مقاله پیشتر در هفته نامه اولدوز (سال پنجم، ش 292، در تاریخ: 22/10/1387) به چاپ رسیده است. در این مقاله برآنیم چند نوحهی معروف ترکی را بررسی کرده، به برخی از نکات اشارهای هر چند کوتاه داشته باشیم. یک. اولین نوحه سرودهی «صراف تبریزی» است. صراف یکى از چهرههاى نامدار مرثیهی آذربایجان است. قصیدهها، غزلها و نوحههاى صراف، مبیّن استعداد شگرف و فضل و دانش اوست. وى به سال 1271 قمرى در تبریز چشم به جهان گشود و در سال 1325 از دنیا رفت. نوحهاى که در زیر مىآید، زبان حال حضرت فاطمهی زهرا سلاماللهعلیها خطاب به فرزندش اباعبدالله الحسین (علیهالسلام) است. این نوحه مصائب تنور خولى را بازگو میکند: اى نــور عئینـیــم! منــزل مبـــارک بـیکـس حسینیـم! منـزل مبـارک چوخ اشک چشمین بنزتمه سئیله یانـدێم منى گـل، یانـدێرمـا بئیلـه دور بیـر آنـاوا خـوش گلـدین ائیله اى نــور عـینیــم، منـــزل مبــارک دینــدیــر منـــى، مــن زهـرا آنانم بــو دینمــهمکـدن چـوخ بدگمانـم سـن خـانـه صاحب، من میهمانم اى نــور عینـــم منـــزل مبـــارک
(اى نور چشمانم! منزل مبارک / ای حسین بیکسم، منزل مبارک؛ اشک چشمانت را مانند سیل فرومَریز / سوختم از درد، بیا دیگر مسوزانم؛ برخیز و به مادرت خوش آمد بگو / اى نور چشمانم! منزل مبارک؛ با من سخن بگو، من مادرت زهرا هستم / به خاطر سخن نگفتنت نگرانم؛ تو صاحب خانهاى و من میهمانم / اى نور چشمانم! منزل مبارک)
باشینـــدی مشکـــات، آیــات نــــــوره مطبـــخســرانــى دؤنــــدردى طـــوره خـولــى اوتانمێـب، قوْیمــۇش تنـــوره اى نـــور عینیـــــم! منــــزل مبــــــارک لازیمدی یاتسێن بۆلبول گۇل اۆستـــه تا سایه سالسێن گۆل بۆلبول اۆستـه دور سینــهمــه گَل، یاتمـا کۆل اۆسته اى نـــور عئینـیــــم! منــــزل مبـــارک
(پسرم! سرت روشناییبخش آیات سورهی نور است / به همین خاطر تنور را مبدل به کوه طور کرده است؛ با این همه، خولى شرم نکرد و سرت را در تنور گذاشت / اى نور چشمانم! منزل مبارک؛ رسم است بلبل روى گل مینشیند / تا گل به رویش سایه افکند؛ اینک به آغوشم بیا و خاکستر تنور را، مسکن خود مکن/ اى نور چشمانم! منزل مبارک) صراف در نوحههایش از بازگو کردن ویژگیها و فضایل اهلبیت (علیهمالسلام) نیز غافل نمىماند. او در بیت اول، امام را روشناییبخش آیات قرآن میداند و در حقیقت برترى قرآن ناطق را بر قرآن صامت بیان مىکند. در بیت سوم و چهارم، از طبیعت ـ که در ادبیات آذربایجان بویژه در «بایاتى»ها و «اوخشاما»ها به وفور بدان اشاره مىشود ـ بهره جسته است. در بیت چهارم میگوید که فقط آغوش مادر سزاوار جای گرفتن، جگرگوشهی مادر است، نه خاکستر تنور
کسمیشدیم ایندى قان ایچره یانین خشک ائیلهییردیم زولفیمله قانیـن ناگــه یئتیشـــدى اؤز ســاربــانیـن اى نــور عئینیــم! منـزل مبـــارک...
(کنار بدنِ غرق در خونت بودم / و با زلفانم، خون از رخت پاک مىکردم؛ ناگهان ساربان کاروانت از راه رسید / اى نور چشمانم! منزل مبارک) شاعر در اینجا پردهی دیگرى از این مصیبت بزرگ را به تصویر مىکشد. پیکر غرق در خون و مادر دلخون و ساربان بىشرم و حیا و تداعى ماجراى انگشتری و انگشت بریده
دو. نوحهای که در پی میآید از میان نوحههای تاجالشعراء «یحیوی اردبیلی» (1280ـ 1358 ش)، از شاعران بزرگ مرثیهی ترکی انتخاب شده است. یحیوی، استاد تصویرپردازی است. تصویرپردازیهای او چنان زیباست که هر خوانندهای را مسحور خود میکند. نوحه از زبان حضرت زینب (سلاماللهعلیها) خطاب به تن مجروح اباعبدالله (علیهالسلام) است.
یارالاریـــن آخـــــار قــانـــــى ائـــدر گــۆلنـــار مئیــدانـــى باجین قوربان باشین هانى؟ حسینیــم واى، حسینیم واى
خون از زخمهایت جارى است / و میدان را گلرنگ نموده است؛ خواهرت فدایت شود، سرت کجاست؟ / واى حسینم، واى حسینم)
سینهن اۆسته یاران چوْخدۇر تمامـــى نئیـــزه و اوْخـــــدۇر اؤپــهم بوســه یئرى یوخدور حسینیـم واى، حسینیم واى
(حسین جان! سینهات پر از زخم است / تمامی زخمهاى تیر و نیزه است؛ از این رو جایى براى بوسه در بدنت نیست / واى حسینم، واى حسینم)
سۇسوز الده اؤلـهن قارداش یارالـێ جـان وئـرن قــارداش هانـى اوْل پیـرهـن قـارداش حسینیم واى، حسینیم واى...
(اى برادری که با لب تشنه جان دادی/ ای برادری که با تن زخمی جان دادی؛ برادرم! کجاست آن پیراهنت / واى حسینم، واى حسینم)
گــرک قـان آغـلاسێــن زینـب جهـانـى داغـلاسێــن زینــب سنه یاس ساخلاسین زینب حسینیم واى، حسینیم واى...
(زینب باید خون بگرید / و جهان را با سوز آهش بسوزاند؛ و برایت عزا به پا دارد / واى حسینم، واى حسینم)
بۇلـود تک دوْلمـایێــم، نئیلیــم پـریشـان اوْلمــاییــم، نئیلیــم آچێـب باش، یوْلمـاییم، نئیلیم حسینیــم واى، حسینیـم واى
(اگر مانند ابر، بارانی نشوم، چه کنم؟ / اگر پریشان نشوم، چه کنم؛ چرا گیسوانم را پریشان نکُنم و موی نکَنم / واى حسینم، واى حسینم)
سه. نوحهی زیر، درد دل دردانهی سه سالهی امام، حضرت رقیه (سلاماللهعلیها) در خرابه با حضرت زینب و نیز دیدن سر مبارک امام است. این نوحه سرودهی مرحوم استاد «رحیم منزوی اردبیلی» است. مرحوم منزوی دین بزرگی بر گردن شاعران و مداحان ترکزبان دارد. کمتر مداحی است که بارها از شعرهای این شاعر دلسوخته استفاده نکرده باشد. اشعار منزوی روان، بیتکلف و در عین حال پرمعنا و سوزناک است:
اى عمــه! منیـم کاش ائلـه امکانیــم اولئیــدى سینهمـده بو باش، بیر گئجه مئهمانیم اولئیدى اى کــاش بــۇنون ذکـرینى بیر آن ائشیدئیدیـم بـۇ قانلێ دوْداقدان گئنــه قــرآن ائشیدئیـدیــم هـر دم بـابـا جانیم چاغێریب، جان ائشیدئیدیم قــوربان بابامین جان سسینه جانیم اولئیـدى
(اى عمه! کاش چنین امکانی برایم مهیا بود / که این سر، یک شب مهمان من بود؛ اى کاش حتی برای یک لحظه ذکر لب این سر را میشنیدم / و دوباره از این لب خونآلود، آوای قرآن را مىشنیدم؛ و پیوسته «بابا جانم» صدایش مىکردم و جان گفتن او را مىشنیدم / آنگاه این جان من فداى صداى جان گفتنش مىشد)
اوّلــده گــرک باوریمـــى محکـــم ائـدئیــدیــم پیشــوازه قاچێــب گؤزلـریمـى پُرنم ائدئیدیـم گؤزیاشلاریمى جمع ائلهییب مرهم ائدئیدیـم الــده یارالــى لبلــهره درمــانیــــم اولئیـــدى
(براى این که او را مهمان کنم، باید ابتدا عزمم را جزم میکردم / و چشمانم را به پیشواز وى پراشک مىنمودم؛ سپس اشک چشمم را جمع کرده، مرهمى فراهم میکردم / تا در دستانم برای لبهاى زخمدیده درمانی داشته باشم)
بیلسئیـدیم اگر، اشکیمـى یوللاره سپهردیــم گلسئیــدى آیاغیلــه آیــاق ردّیـــن اؤپـهردیــم فرشیم یوْخودو زولفومو توْپراغه دؤشهردیــم ویــرانه ائــویــم لاییـــق مهمـــانیم اولئیـــدى
(اگر از خبر آمدن نگارم آگاه مىشدم، اشکم را به راهش میپاشیدم / اگر میآمد، ردّ پاهایش را مىبوسیدم؛ اگر فرشی نداشتم، زلفم را بر روی خاک میگستردم / کاش خانهی ویرانم لایق مهمانم بود) منزوی در این ابیات بهخوبی توانسته است آداب و رسوم مهمانداری را از زبان دختری سه ساله که شدیداً مشتاق دیدار پدر است، بازگو کند.
دۇتـدو بـو گئجــه اوّل شبــدن منـــى غفلــت گؤى اهلینى دعـوت ائلهیـم اولمادى فرصت دوتسئیدیم عزا من بو باشین شأنینه نسبت جئبریل گـرک بــو گئجــه دربـانیــم اولئیــدى
(از آغازین لحظههاى شب غافلگیر شدم / این بود که براى دعوت آسمانیان فرصتی میسر نشد؛ اگر مىتوانستم مجلسی در شأن این سر برگزار کنم / باید امشب جبرئیل دربان من مىشد) شاعر چه زیبا در این بیت به فضایل ابیعبدالله و امامان بزرگوار اشاره میکند. آری، آسمانیان پابوس و دربان اهلبیت بودند. به فرمودهی امام سجاد (علیهالسلام) فرشتگان در خانهی امامت رفت و آمد دارند و پا به فرش خانهشان میگذارند...
منابع 1. بحار الانوار، علامه مجلسی، چاپ دوم: بیروت، لبنان، موسسة الوفاء، 1403ق. 2.دیوان صراف، بکوشش مصطفی قلیزاده، چاپ اول: تبریز، انتشارات فخر آذر، رقعی، 1385. 3. صراف سخن (مجموعه مقالات بزرگداشت یکصدمین سال وفات صراف) 4. صد منظره، رحیم منزوی، چاپ دوم: اردبیل، نشر فائزون، 320ص، جیبی، 1373. 5. آخرین یادگار یحیوی، عباسقلی یحیوی. یازار: احمد رنجبرى حیدرباغی http://agit.parsiblog.com/ آذربایجان مرثیه ادبیات آراشدیرما ائوی نوع مطلب : امام حسین(ع)، دانلود نوحه ، برچسب ها : بازخوانی چند نوحه مشهور ترکى، امام حسین، لینک های مرتبط : سعدی زمانین حضرت ابوالفضل -ع- نوحه لری آماندور تئز یئتیش داده، قالیب یولدا گؤزوم قارداش سورونمهکدهن یوزوم اوسته، گئدیب یئرده یوزوم قارداش سنه قوربان اؤزوم قارداش ********************* جلاد الینده قالدیم، تئز گل هرایه قارداش قالمور او قدر باشیم، گئچسین جیدایه قارداش یا سیدی اماندور، قانیم سو تک رواندور ******************** سعدی زمان (حسینی) – (کتاب کنزالحسینی -- جلد دوم) نوع مطلب : حضرت ابوالفضل العباس،، دانلود نوحه ، برچسب ها : سعدی زمانین حضرت ابوالفضل -ع- نوحه لری، لینک های مرتبط : دانلود کتاب نوحه نوحه کیتابلارین بو سایت دان دانلود ائدین- 23 کیتاب ائندیرهبیلهرسیز از این سایت کتابهای نوحه دانلود کنید. برای راحتی کار داشتن دانلود منجیر مفید خواهد بود. در این سایت 23 جلد کتاب نوحه ترکی وجود دارد و علاوه بر آن می توانید کتابهای گرانبهایی از ادبیات تورک و لغتنامه و شعر دانلود کنید. این سایت به زبان تورکی و فارسی می باشد بخش نوحه: کلیک کنید آدرس سایت به زبان پارسی: نوع مطلب : دانلود کتاب نوحه، برچسب ها : دانلود کتاب نوحه، دانلود کتاب نوحه ترکی، لینک های مرتبط : دوباره داغ دلم تازه شد کنار ضریح... چه ساختار قشنگی شکسته است خدا ؛ درون قالب شش گوشه یک غزل دارد تورا گرفته در آغوش خویش شش گوشه ؛ چنان که جلد طلا کوب متن قرآن را هر کس که دید رأس تو را روی نیزه ها ؛ آهی کشید و گفت: که بیچاره مادرت... ![]() باید انگار تو را بین عبایم ببرم ؛ تا که شش گوشه شود با تو ضریحم پسرم... نوع مطلب : امام حسین(ع)، برچسب ها : دوباره داغ دلم تازه شد کنار ضریح...، لینک های مرتبط : هیئت متوسلین حضرت زهرا(س)در روستای مهره
هیئت متوسلین حضرت زهرا(س) این هفته شب جمعه در مورخه ی 1391/8/11ساعت 9 شب در روستای مهره موران دایرمیباشد توسلات:.حضرت زینب(س) از عموم دوستداران اهل بیت در خواست میشود در این هفته خوانی شرکت نمایند (بخصوس اهالی روستای مهره وروستاهای همجوار ) آدرس:استان اردبیل.شهرستان گرمی.بخش موران.روستای مهره منزل آقای کربلائی رسول صمدی هیئت متوسلین حضرت زهرا(س)بخش موران نوع مطلب : برنامه های هیئت، برچسب ها : هیئت متوسلین حضرت زهرا(س)در روستای مهره موران، لینک های مرتبط : شعر - کربلا
کربلا منزلگه عشاق بی سر بوده است از ازل قلبم برایت زار و مضطر بوده است با خودم گفتم چرا جسم تو بوی گل دهد بوسه های خواهر تو روی پیکر بوده است واحسینا واحسینا واحسینا واحسین ناله های مادرت در پشت آن در بوده است بین مقتل وقت جان دادن عزیز فاطمه ناله هایت ناله ی ای وای مادر بوده است ناشنیده گیر ای عشق دلم این جمله را جای سیلی بر گل رخسار خواهر بوده است من بنازم خطبه ی لبهای زینب را که او خطبه هایش لایق الله اکبر بوده است این کوفه به ابلیس ارادت دارد با مکر و فریب وحیله بیعت دارد یک روز علی (ع) و روز دیگر زینب (س) این شهر به سر شکستن عادت دارد شعر - طفلان حضرت زینب (س) بغض نگاه خسته تان، ای مسیح من مانند سنگ؛ شیشه ی قلب مرا شكست دار و ندار زندگیم نذر خنده ات غصه نخور، كه ارتش زینب هنوز هست ** در راه پاسداری آیین كردگار عمریست در كنار شما ایستاده ام این بچه های دست گلم را ز كودكی من با وضو و حبّ شما شیر داده ام ** سر مست باده های طهورایی توأند شمشیرِ دستِ هر دو شان تیز و صیقلی است پروانه وار منتظر اذنِ رفتنند رمز شروع حمله شان ذكر یا علیست ** ای پادشاه - تا تو رضایت دهی- ببین سر بند یا علی به سر خویش بسته اند بر فوت و فن نیزه و شمشیر واقف اند چون پای درس ساقی لشگر نشسته اند ** عباس گفته: خواهرمن! مرحبا به تو این مردهای كوچك تو، شیر شرزه اند مبهوت سبك جنگ و رجزهایشان شدم شاگردهای اول پرتاب نیزه اند ** گفتم به بچه های عزیزم كه تا ابد غمگین زخم سینه ی یك یاس پرپرم تا آخرین نفس به عدو تیغ می زنید با نیت تلافی سیلی مادرم ** در آزمون صبر و محن، مادر شما با نمره ی قبولی تان گشت رو سپید در دفتر كرامت من دست حق نوشت ای دختر شهید، شدی مادر شهید
وحید قاسمی
شعر - عاشورا
یا اخا،جانم فدای لحطه های آخرت
نوع مطلب : امام حسین(ع)، حضرت زینب(س)، برچسب ها : شعر - کربلا، لینک های مرتبط : موضوعات
پیوندهای روزانه پیوندها آمار وبلاگ
|
||